Солонгос хоолны шилдэг 10 жор

2019/11/01
Солонгос хоолны шилдэг 10 жор
1. Солонгос галби хийх арга /Үхрийн шарсан хавирга/ 
 


Галби бол үхрийн жижиг хавиргуудаар хийдэг хоол юм. Будаанаас гадна салатны, далайн байцаануудаар хачирлавал зохимжтой. 

Орц:
-16 жижиг хавирга
-1 аяга буурцагны соус /soy sauce/
-3/4 аяга элсэн чихэр
-1/2 аяга цэвэр ус
-1 ширхэг лийр /хэрчсэн/
-1 ширхэг сонгино /хэрчсэн/
-2 хоолны халбага нунтаг сармис
-4 хоолны халбага ургамлын то
с -1 хоолын халбага перец
-1 хоолны халбага цагаан гааны шүүс
Жор:
1. Хавиргаа угаана. Дараа нь усанд хийж 1 цаг дэвтээгээд шүүж гаргана.
2. Сонгино, лийрээ хамтад нь нухашлана. Нухашлагч машинд хийж болно.
3. Нухшаа өөр саванд шилжүүлээд дээр нь махнаас бусад үлдсэн найрлагуудыг хийж холино.
4. Дэвтээсэн хавиргаа хольцтой саванд хийж таглаад 8-10 цаг даршилж хонуулна.
5. Маргааш нь хавирганыхаа тал бүрийг 2-3 минут орчим шарж гаргана.
6. Бэлэн болсон галбиг будаатай олгоно.
 
 
2. Амтат Чап Чаей хийх жор
 


ОРЦ:
гүнжидийн тос 2-3 хоолны халбага
пүгтүүз гоймон 350-400 гр
лууван 2 ширхэг
хулуу 1-2 ширхэг
сонгино 1-2 ширхэг
сармис 3-4 хумс
хар мөөг 70-80 гр
цагаан будааны цуу 2 хоолны халбага
бууцай 2 хоолны халбага
давс 1/2-1 цайны халбага
жан 2 хоолны халбага
элсэн чихэр 1 цайны халбага
ХИЙХ АРГА:
1Уг хоолыг хийх зориулалтын солонгос пүнтүүз гоймон байдаг ба энэ гоймонг хэрэглэхэд тохиромжтой. Хэрвээ танд олдохгүй бол энгийн пүнтүүз гоймон хэрэглэж болно л доо.
2Ингээд дээрх гоймонгоо буцалсан халуун усанд хийж 5 минут буцалгаад уснаас шүүж гаргаад хүйтэн усанд сойно. Дахин сайтар шүүж аваарай. Үүний дараа гоймонг бага зэрэг гүнжидийн тос эсвэл олив, ургамлын тосоор тослож холино. Ингэснээр гоймон өөр хоорондоо наалддаггүй.
3Лууван, мөөг, хулуу, сонгино, ногоон сонгино, сармисыг урт нарийн хэрчинэ. Хэрвээ хатаасан мөөг хэрэглэх гэж байгаа бол халуун усанд 15 минут буцалгаж шүүж хэрэглээрэй.
4Ингээд хайруулын тавганд гүнжидийн тос эсвэл олив/ ургамлын тос хийж халаагаад сонгино, сармис, лууванг хийж 3-4 минут хуурна.
5Дараа нь мөөг, ногоон сонгино, хулууг хийж зөөлөртөл нь хольж хуурна.
Ингээд бууцай, жан /сой соус/, будааны цуу /алимны цуу болно/, элсэн чихэр, багахан тос хийж 2-3 минут зөөлөн гал дээр хуурсны дараа галаас гаргаарай. Амтат чап чаей бэлэн боллоо.
 
 
3. Солонгосын кимчитэй гоймон хийх жор
 
 
ОРЦ:
бэлэн гоймон 2 ширхэг 
Ус 3 цайны аяга 
Кимчи 1/2-1 цайны аяга 
Давс 1/4-1/2 цайны халбага
Халуун чинжүү 1/4-1/2 цайны халбага 
Гүнжидийн тос 1 цайны халбага 
Цагаан будааны цуу 1 цайны халбага 
сой соус 1 цайны халбага 
Паприка 1 цайны халбага 
Дүпү 50-60 гр 
ХИЙХ АРГА:
1Төмөр тогоонд 3 цайны аяга цэвэр ус, кимчи, гүнжидийн тос, будааны цуу, сой соус, паприка, халуун чинжүү, хэрчсэн дүпү, давсыг гал дээр халаангаа сайтар хутгаж хуурна.
2Шөл халаад эхлэмэгц гоймонг хийнэ. Ингээд гоймон хийснээс хойш шөл буцласны дараа 5-7 мунит зөөлөн гал дээр буцалгаж гоймонг зөөллөнө.
3Хэрвээ та гоймонтой шөлөө өөрийн хүссэн амтанд тохируулан халуун ногоотой, өтгөн болгохыг хүсвэл солонгосын халуун чинжүүний амтлагчуудаас сонгон шөлийг нэмж амтлаж болно шүү.
4Ингээд л гоймонг амсахад болсон байвал галаас гаргаарай.
5Энэхүү шөлийг хэрчсэн ногоон сонгино болон өндөг, зайдас, хиам, гахайн утсан мах зэргээр хачирлан амтлаж болно гэдгийг санаарай.
 
 
4. Солонгосын кимчитэй гоймон хийх жор
 
 

ОРЦ:
бэлэн гоймон 2 ширхэг 
Ус 3 цайны аяга 
Кимчи 1/2-1 цайны аяга 
Давс 1/4-1/2 цайны халбага
Халуун чинжүү 1/4-1/2 цайны халбага 
Гүнжидийн тос 1 цайны халбага 
Цагаан будааны цуу 1 цайны халбага 
сой соус 1 цайны халбага 
Паприка 1 цайны халбага 
Дүпү 50-60 гр 
ХИЙХ АРГА:
1Төмөр тогоонд 3 цайны аяга цэвэр ус, кимчи, гүнжидийн тос, будааны цуу, сой соус, паприка, халуун чинжүү, хэрчсэн дүпү, давсыг гал дээр халаангаа сайтар хутгаж хуурна.
2Шөл халаад эхлэмэгц гоймонг хийнэ. Ингээд гоймон хийснээс хойш шөл буцласны дараа 5-7 мунит зөөлөн гал дээр буцалгаж гоймонг зөөллөнө.
3Хэрвээ та гоймонтой шөлөө өөрийн хүссэн амтанд тохируулан халуун ногоотой, өтгөн болгохыг хүсвэл солонгосын халуун чинжүүний амтлагчуудаас сонгон шөлийг нэмж амтлаж болно шүү.
4Ингээд л гоймонг амсахад болсон байвал галаас гаргаарай.
5Энэхүү шөлийг хэрчсэн ногоон сонгино болон өндөг, зайдас, хиам, гахайн утсан мах зэргээр хачирлан амтлаж болно гэдгийг санаарай.
 
 
5. Сангеопсал хийх жор
 


ОРЦ:
гахайн мах 450 гр
ногоон сонгино 150 гр
сонгино 2 ширхэг
сармис 3-4 хумс
салат навч 70-80 гр
гүнжидийн тос 2 хоолны халбага
гүнжидийн үр 2 хоолны халбага
халуун чинжүү 2-3 хоолны халбага
элсэн чихэр 3-4 цайны халбага
сой соус 1/4 цайны аяга
шар буурцаг 1-2 хоолны халбага
ХИЙХ АРГА:
1Өөх мах нь алагласан гахайн махыг үмхэх хэмжээгээр нимгэн урт хэрчиж бэлтгээд хөргөгчинд хийгээрэй. Энэ хооронд бусад зүйлээ бэлдэцгээе.
2Шинэхэн ногоон сонгиныг уртаар нь хэрчиж хүйтэн усанд хийж 5 минут сойсны дараа уснаас сайтар шүүж гаргаарай.
3Ингээд жижиг аяганд гүнжидийн үр, сой соус, элсэн чихэр, гүнжидийн үр, халуун чинжүүг /гочугару/хийж сайтар хутгаж холино.
4Ногоон сонгино дээр дээрх сүмснээс бага зэргийг хийж сайтар хутгаж холиод хойш нь тавина. Энэ нь сайхан хачир болно шүү.
5Ингээд үлдсэн сүмсэн дээр жижиглэн хэрчсэн сармис, ногоон сонгино, шар буурцгийн амтлагч болон шаардлагатай бол гүнжидийн үр, тос, халуун чинжүүг нэмж хийгээд сайтар хутгаж холиорой.
6Энэ нь шарсан гахайн махны маань гол амтлагч болно. Халуун чинжүүний амтыг та өөрийн хүсэлд тааруулан тохируулаарай.
7Ингээд хачиранд ногоон чинжүү, бөөрөнхий сонгино, лууван, өргөст хэмх зэргийг хэрчиж бэлтгэхээс гадна Солонгос хоолны үндсэн хачируудыг хийж бэлтгэнэ. Хачирны жорыг доорх холбоосноос үзээрэй.
8Мах шарах зориулалтын тавцан дээр хэрчиж бэлтгэсэн гахайн махыг шарж эхлэнэ.
9Шарахдаа мах шарагчыг халааж бага зэрэг гүнжидийн тос тойруулан асгаж махны хэрчим бүрийг эргүүлж тойруулж шарна. Махны хажуугаар хэрчсэн сонгиныг шараарай.
10Ингээд шарж болгосон гахайн хэрчим махыг идэхдээ салат навчин дээр тавьж шарсан сонгино, сармис болон өмнө бэлтгэсэн сүмсээр махыг амтлан амтархан иднэ.
 
 
6.Галбитанг - Үхрийн богино хавиргатай шөл
 


Галбитанг - Үхрийн богино хавиргатай шөл 
Үхрийн богино хавиргыг амтлаж чанасан галбитанг шөлийг гэртээ өөрийн гараар хийж сураарай. Энэхүү шөл нь хөлс асгаруулан ядаргаа тайлна.

> 90м.

Үхрийн богино хавиргатай махыг хүйтэн усанд 2-3 удаа угааж цэвэрлэнэ. Ингэснээр махны цус болон элдэв бохирдлыг цэвэрлэнэ.

Ингээд үхрийн хавиргыг усанд хийж 10 минут буцалгана.

Үүний дараа хавиргыг шөлнөөс гаргаж цэвэр усаар сайтар зайлж угаана. Шөлийг султгаж савыг сайтар цэвэрлэнэ.

Ингээд хавирга, сонгино, улаан лууванг хийгээд 12 аяга ус хийнэ. Сонгино, улаан лууванг угааж цэвэрлээд бүтнээр нь хийнэ. Тохируулан давслаарай.

Ингээд дунд зэргийн гал дээр 1 цаг буцалгаад зөөлөн гал дээр дахин 30-40 минут буцалган. Буцлах явцад шөлөн дээр тунасан өөх тосыг сайтар шүүж авч хаяарай.

Үүний дараа үхрийн хавирга чанасан шөлнөөс өөр саванд тасдан авч пүнтүүз гоймонг зөөлөртөл нь чанаж болгоно. Чанахдаа сармисыг жижиглэн хэрчиж шөлөнд хийж амтлан чанаарай.

2-3 ширхэг өндөгний шарыг ялган авч миксэрдээд 1-2 чимх давсаар амтлаад тослож халаасан хайруулын тавганд жигд гоожуулан хийнэ.

Зөөлөн гал дээр тал талаас нь 1 минут орчим хайрна.

Үүний дараа хайруулын тавагнаас гаргаж хөргөөд урт нарийн болгон хэрчинэ.

Чанасан хавирга, сонгино, улаан лууванг шөлнөөс нь шүүж гаргана.

Сонгиныг хаяж, улаан лууванг хазах хэмжээгээр хэрчээд хавиргатай холиод халуун чинжүү, ногоон сонгино, сой соус, 2 цайны халбага ургамлын тосоор сайтар амтлаж хутгана.

Ингээд пүнтүүзтэй шөл болон шүүж тависан шөлийг махан дээр хийж зөөлөн буцалгана.

Буцалсны дараа хэрчсэн өндгийг хийгээд галын хэмийг унтраагаарай.

Ингээд амтат галбитанг бэлэн боллоо. Амтархан зооглоорой.

 
7_Галби Жим хийх жор
 


ОРЦ:
үхрийн хавирга 500-600 гр
ус 4 цайны аяга
сонгино 2-3 ширхэг
сармис 3-4 хумс
ногоон сонгино 50-60 гр
алимны цуу 1/4 цайны аяга
элсэн чихэр 3 хоолны халбага
гүнжидийн үр 2 хоолны халбага
нунтаг сармис цайны халбага
лууван 2 ширхэг
цагаан лууван 2 ширхэг
төмс 3 ширхэг
улаан чавга 50-60 гр
сой соус 1/2 цайны аяга
зөгийн бал 2 хоолны халбага
хар перц 1/2 цайны халбага
хар мөөг 40-50 гр
ХИЙХ АРГА:
1.Өөх багатай /Өөхгүй байж болно/ үхрийн хавиргыг жижиглэн бэлтгэнэ. Ингээд хүйтэн усанд дор хаяж 30 минут сойно. Ингэснээр чанах үед махны илүүдэл цус, нөж ялгарах нь бага байдаг. Ингээд махыг хүйтэн уснаас сайтар шүүж гаргана.
2.Ингээд махыг тогоонд хийж дээрээс нь 4 цайны аяга ус хийгээд хальсалсан сонгино, сармисыг бүхлээр нь мөн ногоон сонгино, цагаан гааг хийнэ. Ингээд таглаж тавиад зөөлөн гал дээр буцалгана.
3.Буцлах явцад шөлөн дээр хөвж гарч ирсэн өөх тос, шүүрсэн тосыг шүүж ялгаж аваарай. Ингээд галын хэмийг багасгаж 30 минут зөөлөн буцалгасны дараа хавиргыг шүүж аваарай.
4.Ингээд бусад ногоог ч мөн адил шүүж аваад шөлийг сэрүүн газар тавьж хөргөөрэй.
5.Хавиргыг амтлахын тулд тогоонд 1/2 цайны аяга сой соус, 3 хоолны халбага элсэн чихэр, 2 хоолны халбага зөгийн бал, 1/4 цайны аяга алимны цуу /будааны цуу байж болно/, 2 хоолны халбага гүнжидийн тос, 1/2 үрж жижиглэсэн сонгино, 1 хоолны халбага үрж жижиглэсэн эсвэл нунтаг сармис, 1/2 цайны халбага хар перц, 1 цайны халбага нунтаг цагаан гаа эсвэл цэвэр алим/жүржийн шүүсийг хийгээд дээрээс нь чанасан хавиргаа хийж сайтар хутгаж холино. Ингээд түр амраагаарай.
6.Энэ хооройнд лууван, цагаан лууван, төмс, мөөг, улаан чавга зэргийг угааж хальслаж бэлтгээрэй. Ногоог том томоор хэрчих хэрэгтэй. Учир нь жижиг хэрчвэл чанах явцад нялцгайрч үйрч алга болох талтай.
7.Ингээд амталсан хавирган дээрээ бэлтгэсэн ногоонуудаа хийж 2-2,5 цайны аяга хавирганы шөл хийж таглаад буцалгана. Буцалсны дараа галын хэмийг багасгаж зөөлөн гал дээр үе үе хутган 30 минут орчим буцалгана.
8.Ингээд амсаж үзээд шаардлагатай амтлагчаар нэмж амтлаж болно.
9.Ингээд зөөлөн гал дээр шөлийг дахин 25-30 минут буцалгах ба шөл ширгэж сүмс болон өтгөрч үхрийн мах зөөлөртөл нь зөөлөн гал дээр буцалгана. Ингээд хэрчсэн ногоог сонгино, гүнжидийн үрийг цацаж холиод галаас гаргаарай.
10.Амтат галби жим бэлэн боллоо.
 
 
8. Догбуги
 
Орц: 
Каре дог (Бөөрөний урт цагаан догг) 350гр
лууван 20гр
бөөрөнхий сонгино 80гр
нитари мөөг 100 гр
үхрийн мах 100 гр
дэвтээсэн пюүги мөөг 70гр
сүгжү 50гр
өндөг 1ш
бага зэрэг хушны самар
ясны шөл 1 аяга 
Тос бэлтгэх материал: Чамкрым 1 халбага, цуу 1 халбага 
Амтлагч бэлдэх материал: цуу, сахар, гүнжидтэй давс , чамкрым бага зэрэг, 
Лууван, нитари мөөг, ногоон сонгино амтлах материал: давс 1/2 халбаг, бяцалсан сармис 1 халбага, цуу 1/2 халбага, чамкрым 1/2 халбага, гүнжидтэй давс 1/2 халбага 
Дэвтээсэн пюүги мөөгийн бэлдэх материал: цуу, чамкрым, бяцалсан сармис, сахар, гүнжидтэй давс 1/2 халбага, перц баг зэрэг 

Хийх арга 

1. Карэ доггийг бага зэрэг хатуу байгаа дээр нь 4-5см урттай хэрчсэний дараа дахин дундуур нь 4-6м хэртэй хэрчинэ. Хэрчсэн доггийг буцалж байгаа усанд бага зэрэг чанаад авах ба усгүй болгосоныхоо дараа бэлтгэсэн тосон амтлагчиндаа хийж холино. 
2. Сүгжүний толгой болон сүүл хэсгийг аваад лууванг 4см урттай нарийхан хэрчээд тус тусад нь бага зэрэг шарна. 
3. Бөөрөнхий сонгино уртаар нь нарийхан хэрчээд Нитари мөөгийг бага зэрэг буцалж буй усанд хийн буцалгасны дараа ногоо амтлагчинд хийж холино. Үүний дараа тус тусад нь халсан хайруулын тавган дээр шаран хөргөнө. 
4. Усанд дэвтээсэн пюүги мөөгний үндэсийг нь аван нарийхан хэрчинэ. Үхрийн махаа бас нарийхан хэрчээд амтлагчинд хийж амталсаны дараа халаасан хайруулын тавган дээр үхрийн мах болон пюүги мөөг хийж хуурна. 
5. Үхрийн мах ба пюүги мөөгийг хуурсан хайруулны тавганд чамкрым хийсэний дараа Доггоо хийнэ. 
6. Үлдсэн ногоонуудаа хийгээд дахин хуурна. 
7. Ясны шөл хийгээд дахин нэг удаа буцалгаад дарвиад ирвэл галаа унтраана. Цуу, сахар, гүнжидтэй давс, чамкрым хийгээд амт оруулаад аяганд хийсэний дараа урьдчилан шарсан өндөг хийгээд бага зэрэг самар цацаж өгнө.
 
 
9.Гахайны махан хуурга
 


Гахайны махан хуурга гэдэг нь гахайны хүзүүний махыг нимгэн хэрчээд цагаан гааны шүүс бага зэрэг хийгээд гүчүжангаар амтлан шарсан хоол юм

Гахайн махан хуурга нь гахайны махны онцгой үнэрээс нь салгаж, өөх ихтэй ба мах нь маш зөөлхөн амт үнэр сайтай хоол юм. Гахайны маханд орших В1 амин дэм нь үхрийн махнаас 8-10 дахин их байдаг ба, хоол шинэц нь 95-96хувь байдаг тул гол хоолоор солонгос хүмүүст маш тохирсон махан төрлийн хоол юм.
Хийх арга:
Гахайны махны хоолны мах идэхэд хялбараар жижиг хэрчээд өмнө хойно нь
Чихэр, гучүжан, цуу, гучүкару, ногоон сонгино, сармис, цагаан гааг хэрчээд перц, давс, гүнжидийн тос хийж гүчүжангаар амтална. Тэгээд хэрчсэн гахайны махаа хийгээд жигд хольж амтлагчаа маханд шингэтэл уусгаж өгнө.
Халсан хайруулын тавган дээр амталсан гахайн махаа хийж шарна. Мөн шарахдаа таглаагаар таглаж болохгүй ба ингэснээр мах болон ногооний үнэр илүү сайхан болно.
Гучүжангаар амталсан амтлагчиднд цуу их хийвэл сайхан өнгөгүй, маш бага хэмжээгээр хийх хэрэгтэй. Мөн өөх ихтэй мах хэрэглэгдэх учир гүнжидийн тос маш бага хийх хэрэгтэй. Мөн хүчтэй галаар шарахгүй ба хүчтэй галаар шарвал гаднах хэсэг нь түлэгдэж, доторхи хэсэг нь болохгүй байх тохиолдолд их байдаг. Амтлагчийг нэг удаа сайн хийлгүйгээр баг зэрэг баг зэргээр хийвэл илүү шөлтэй сайхан болдог.
 
 
10. Тагтуритан 
Орц:
1. Тахиа (1 ш)
2. Төмс (3 ш)
3. Лууван (1 том) 
4. Бөөрөнхий сонгиино (1 ш)
5. Ногоон сонгино (1 ш)
6. Сармис (2 хумс) бяцална
7. Элсэн чихэр (3 ц/х)
8. Гүчү Жан 
9. Улаан перц 

Хийх арга: 
Тахианы махаа том том цавчиж хэрч. Төмс луувангаа ижил хэмжээтэй хэрчээд 5 минут буцалга. Дараа нь сонгино, сармис, гүчүжан, гучигару, бяцалсан сармис, бага зэрэг элсэн чихэр, улаан перец багахан давс хийгээд дахин буцалга. 
Аяндаа шөл өтгөрч улаан хүрэн болно. Хэрвээ шингэн шөлөнд дуртай бол ус нэм. Мөн халуун ногоог нь бага идмээр байгаа бол бага хийж болно.

 
Чихэрлэг соустай тахианы мах 

Орц:

- Тахианы мах – 500гр
- Өндөг – 1 ширхэг
- Ногоон чинжүү – 1 ширхэг /дундаж хэмжээтэй/
- Сонгино – 1 ширхэг /дундаж хэмжээтэй/
- Лууван – 1 ширхэг /дундаж хэмжээтэй/
- Соус: Крахмал – 3 хоолны халбага
- Соевны соус – 2 хоолны халбага
- Кетчуп – 1 1/2 хоолны халбага
- Венегар – 1/2 хоолны халбага
- Гүнжидийн тос – 1/2 цайны халбага
- Сахар – 2 хоолны халбага
- Ус – 200гр

Хийх арга:

* Тахианы махаа өөрийн хүссэн хэлбэрээр хэрчиж болно. /Нимгэн дөрвөлжин байвал тохиромжтой/ Махан дээрээ 1 ширхэг өндөг нийж сайтар хутгана. Тахианы махаа нэг бүрчлэн гуриланд өнхрүүлж тосонд шарна.

* Сонгино, чинжүү, лууван зэргээ адил хэлбэрээр хэрчинэ. /Нимгэн дөрвөлжин байвал тохиромжтой /

* Соусаа бэлтгэхдээ дээрхи крахмал, соевны соус, кетчуп, венегар, гүнжидйн тос, сахар, ус зэргээ холино.

* Бага зэрэг тос хийж хайруулын тавгаа халаагаад сонгино, лууван, чинжүүгээ 4-5 минут орчим хуураад соусаа хийж дахин 1 минут орчим хуурна. Ингээд шарсан тахианы махаа нэмж галаа унтраана.

Хачирт нь та юу хэрэглэхээ өөрөө сонгоорой. /Амталсан будаа, помидортой шарсан өндөг шинэхэн ногооны салад, шарсан төмс гээд юу ч байж болно/

Солонгос хоолны шилдэг 10 жор  
DornodToday.mn Facebook  

Сэтгэгдэл бичих:

Нэмэх